SCAPUS

SCAPUS
SCAPUS
ex Graeco σκῆπος, Dorice σκάπος, idem quod
σκήπων et σκηπάνιον, proprie baculus est vel fustis et ramus, unde diminutiv. scapulus et scapellus, a quo verbum scapellare, de quo diximus. Per similitudinem inde notiones varias vox accepit. Nam et scapus columnae dictus est, apud Vittuvium l. 3. c. 2. Plintumque, columnae pars erecta inter capitulum et basin: et scapi scalae, apud Zenonem Veron. Serm. de Abraham 3. asseres illi duo arrectarii, qui scalarum gradus sustinent; et scapi sonantes, apud Lucretium l. 5. v. 1352. radii textorii licio involuti, et scapus chartae, passim, chartae plures in unum volumen complicatae et convolutae, quod baculi crassi similitudinem prae se ferrent etc. Et quidem Graeci ς̔ανόνας et κανόνοια dixerunt tam scapos chartarios, quam textorios ut supra vidimus: κανὼν autem baculum rectum vel regulam significat. Idem omnia Graecis recentioribus κοντάκιον, et Latinis codex significabat. Nempe certô numerô inter se consuevêre apud Vereres chartae iungi et in scapum convolvi complicarique, quae scapi quoque nomine veniebant. Isidor. in Gloss. Scapus, certus numerus tomorum chartae non scriptae. Unde scapos pro chartis usurpavit Aldhelmus de laud. Virgin.
Sed tamen egregios depromens garrula scapis
Incipias celebrare viros nunc pagina versu.
Erant autem plagulae in scapo vicenae, tempore Plinii; at inferiori aevô denae tantum, uti diximus supra, ubi de Charta, item in voce Decas. Porro non chartae solum, sed et libri, eôdem prorsus modô convolvebantur; scapus tamen proprie magis de chartis, tomu; vero et volumen de libris ut diceretur, usus obtinuit. Unde illud Iuvenal. Sat. 6. v. 338.
---- ---- ---- penem
Tam grandem, quam sunt duo Caesaris Anticatones.
Duo enim libri Caesaris adversus Catonem in unum volumen complicati, haud male figuram ingentis virilis scapi referebant, qualem Claudius intulerat in pulvinar Bonae Deae. Quae vero ex scapo chartarum singulares plagulae revellebantur, ut iis comitteretur subitaneâ ac tum ultuariâ scriptione, quod in mundiorem post modum chartam regereretur, schedas vocavêre; Vide in hac voce, uti de eo, qui libellos iudiciales in scapum seu volumen com pingebat, hincque Ε᾿μπήκτης dicebatur, supra voce Regula; et plura hunc in rem apud Salmas. ad Vopisc. in Firmo. c. 3.

Hofmann J. Lexicon universale. 1698.

Игры ⚽ Поможем написать курсовую

Look at other dictionaries:

  • Scapus — Sca pus, n. [L.] See 1st {Scape}. [1913 Webster] …   The Collaborative International Dictionary of English

  • Scapus — (lat.), 1) Schaft, Stamm; bes. 2) der Schaft der Säule; 3) an der Treppe die Säule, um welche sich die Treppe windet; 4) so v.w. Bacillus, s.u. Buch; 5) Schaft, blattloser, unmittelbar aus der Wurzel kommender Blüthenstängel; 6) (Stämmchen), der… …   Pierer's Universal-Lexikon

  • Scapus — (lat.), Schaft, Stiel; im besondern der Schaft der Säule; Treppenspindel; bei Pflanzen der Schaft (s. Sproß) …   Meyers Großes Konversations-Lexikon

  • Scapus —   [lateinisch] der, /...pi,    1) Botanik: Schaft.    2) Zoologie: 1) der Federkiel der Vogelfeder; 2) basales Glied des Insektenfühlers …   Universal-Lexikon

  • Scapus — Der Begriff Scapus (Stamm oder Schaft) bezeichnet in der Anatomie: der Vögel den festen Federkiel bei einer Konturfeder, der Insekten das erste Fühlersegment (Basalglied) einer Geißelantenne, siehe Scapus (Fühler), oder den Schaft der… …   Deutsch Wikipedia

  • Scapus — stiebas statusas T sritis histologija atitikmenys: lot. Scapus ryšiai: platesnis terminas – plaukas …   Medicininės histologijos ir embriologijos vardynas

  • Scapus pili — Sca̱pus pi̱li [lat. scapus = Schaft, Stiel; ↑Pilus] m; , Sca̱pi pilo̱rum: der über die Haut hervorragende Haarschaft …   Das Wörterbuch medizinischer Fachausdrücke

  • Scapus claviculae — raktikaulio kūnas statusas T sritis kaulai atitikmenys: lot. Corpus claviculae; Scapus claviculae ryšiai: platesnis terminas – krūtinkaulinis raktikaulio galas …   Paukščių anatomijos terminai

  • Scapus columellae — kilpelės stiebas statusas T sritis jutimo organai atitikmenys: lot. Scapus columellae ryšiai: platesnis terminas – kilpelė …   Paukščių anatomijos terminai

  • Scapus pennae — plunksnos stiebelis statusas T sritis kūno danga atitikmenys: lot. Scapus pennae ryšiai: platesnis terminas – plunksnų dalys siauresnis terminas – plunksnos spyglys siauresnis terminas – plunksnos stiebas siauresnis terminas – pridėtinė plunksna …   Paukščių anatomijos terminai

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”